Το πως η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την υγεία μας και τι υπαγορεύει η θεωρία της πλανητικής υγείας, ανέπτυξε κατά την ομιλία του το Σάββατο 29-6-2024, στο πλαίσιο του διήμερου συνεδρίου «Κλιματική Ανθεκτικότητα και Τοπική Κοινωνία» -που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη- ο επιστημονικός διευθυντής Severo-Ochoa στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal) Εμμανουήλ Κογεβίνας.
Κλιματική κρίση και υγεία
«Το θέμα της υγείας μπήκε για πρώτη φορά στις μεγάλες συναντήσεις για την κλιματική αλλαγή πέρσι τον Δεκέμβρη στον Covid και μπήκε πολύ δυναμικά γιατί έχουμε τα ακραία κλιματικά φαινόμενα. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και τη ζούμε, στον Έβρο, στην Εύβοια…Υπάρχουν πολλαπλές επιδράσεις και στην ψυχική υγεία . Έχουμε τις επιδράσεις της αύξησης της θερμοκρασίας που ακόμη κι αν είναι μικρές της τάξης των δεκαδικών όταν αθροίζονται είναι εξαιρετικά σημαντικές. Όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία ανεβαίνει και η θνησιμότητα. Μόνο τα τελευταία δέκα χρόνια πια η αύξηση της θνησιμότητας απ’ τις ψηλές θερμοκρασίες έχει υπερκεράσει τη μείωση απ’ τις χαμηλές θερμοκρασίες. Κι έχουμε μια καθαρή αύξηση θνησιμότητας με την αύξηση της θερμοκρασίας. Το καλοκαίρι του ΄22 υπολογίσαμε ότι είχαμε τουλάχιστον 60 χιλιάδες θανάτους λόγω καύσωνα στη δυτική Ευρώπη, τρεις χιλιάδες στην Ελλάδα γιατί είναι φυσικά πιο μικρός ο πληθυσμός αλλά αναλογικά ήταν πολύ ψηλά στην Ελλάδα. Μετά έχουμε την ξηρασία, την λειψυδρία με τις πολλαπλές επιδράσεις, έχουμε το θέμα της διατροφής και πως επιδρά το κλίμα στη διατροφή και φυσικά έχουμε τα λοιμώδη».
Ο κ. Κογεβίνας διευκρίνισε πως υπάρχουν οι άμεσες και οι έμμεσες επιδράσεις στην υγεία της κλιματικής αλλαγής σημειώνοντας πως οι έμμεσες αν και εξαιρετικά σημαντικές ενίοτε είναι δύσκολο να ποσοστικοποιηθούν σε αντίθεση με τις άμεσες, οι οποίες είναι γνωστές. Ανέφερε, μάλιστα, ως ενδεικτικό παράδειγμα των άμεσων επιδράσεων τα θύματα μιας πυρκαγιάς και των έμμεσων την αύξηση της θνησιμότητας από καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα ανθρώπων που λόγω των υψηλών θερμοκρασιών στερούνται τη δυνατότητα της φυσικής άσκησης.
Η θεωρία της πλανητικής υγείας
«Κατά μία άποψη η ανθρωπότητα έχει πάει καλά, έχει αυξηθεί το προσδόκιμο επιβίωσης ιδιαίτερα στις χώρες μέσης οικονομικής ανάπτυξης, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Νότια Αφρική, Μεξικό, Βραζιλία. Έχει αυξηθεί τρομακτικά το προσδόκιμο επιβίωσης οπότε γιατί μιλάμε για κρίση; Μια χαρά είμαστε η ανθρωπότητα, ποιο είναι το πρόβλημα; Ότι όλα αυτά που κάναμε κι όλη η δουλειά που κάνουμε κι εμείς για να βελτιώσουμε την υγεία των ανθρώπων έγινε υποθηκεύοντας το περιβάλλον και υποθηκεύοντας ακόμα πιο σημαντικό την υγεία των παιδιών και των εγγονών μας. Κάνουμε όλα αυτά υποθηκεύοντας το μέλλον μας. Οπότε δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι, δεν έχει νόημα να μιλάμε για την υγεία των ανθρώπων εάν δεν την εντάξουμε σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο που να μιλάει για την υγεία και το περιβάλλον. Αυτή είναι η θεωρία της πλανητικής υγείας , είναι κάτι πάρα πολύ απλό και αν δεν μπούμε σ’ αυτή τη νοοτροπία δεν έχουμε μέλλον», κατέληξε ο κ. Κογεντίνας.
Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε το Σάββατο και την Κυριακή 29 και 30 Ιουνίου 2024, στην Αλεξανδρούπολη με πρωτοβουλία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, διοργάνωση του ιδρύματος Ευγενίδου στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας 21 και με τη συμβολή της Π.Α.Μ.Θ, του Δήμου Αλεξανδρούπολης, του Δ.Π.Θ. και του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης.