Σε όσους δεν παρακολουθούν την εξέλιξη της κλιματικής επιστήμης και των πολιτικών που σχετίζονται με αυτήν, η επιλογή και η επιμονή στην ανάγκη ενός συγκεκριμένου νούμερου ως κρίσιμο πλαφόν αύξησης θερμοκρασίας, ίσως και να μοιάζει μια αυθαίρετη ή εμμονική υπόθεση.

Δεν είναι όμως έτσι. Ο κλιματικός πήχης έχει τοποθετηθεί στο νούμερο αυτό γιατί αποτελεί το όριο επιβίωσης τόσο για τις ανθρώπινες κοινωνίες όσο και για τη βιοποικιλότητα όπως τις γνωρίζουμε μέχρι τώρα. Hαύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 1,5 – 2oC είναι το κατώφλι μεταξύ κλιματικής αλλαγής και κανονικοποίησης του κλιματικού χάους. Πέραν του σημείου αυτού, χωρίς καμία πλέον αμφιβολία, βρίσκεται η αρχή μιας ασταμάτητης κατάρρευσης του κλίματος και των οικοσυστημάτων που υποστηρίζουν τη ζωή στη Γη.

Ειδικά όσον αφορά το ‘σπίτι μας’, τη Μεσόγειο,  τα δεδομένα της Διεθνούς Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), αλλά και τα αποτελέσματα μετρήσεων από την ευρωπαϊκή κλιματική υπηρεσία Copernicus, είναι ξεκάθαρα: η περιοχή της Μεσογείου θεωρείται ένα κλιματικό ‘hot-spot’, με ρυθμούς αύξησης της θερμοκρασίας που φτάνουν 20% παραπάνω από τον παγκόσμιο μέσο όροτης. Η IPCCγια την Μεσόγειο, καταγράφει αναλυτικά τις επιπτώσεις σε διαφορετικά σενάρια αύξησης θερμοκρασίας. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:μείωση της βροχόπτωσης και διαθεσιμότητας νερού, καύσωνες μεγαλύτερης συχνότητας και διάρκειας, ευνοϊκότερες συνθήκες για δασικές πυρκαγιές μεγαλύτερης έντασης και συχνότητας, μεγαλύτεροι κίνδυνοι ξηρασίας και απώλειας βιοποικιλότητας. Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι οι συνέπειες θα έχουν πολύ σημαντικό αντίκτυπο στην καθημερινότητά μας.

Αυτό που ίσως δεν αντιλαμβανόμαστε στην υπόθεση της κλιματικής κρίσης είναι πως κατά ένα μυστήριο, σχεδόν καρμικό τρόπο, θύτης και θύμα είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Εμείς προκαλέσαμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου, κυρίως μέσα από την καύση ορυκτών καυσίμων, και εμείς βιώνουμε ήδη τις επιπτώσεις. Ο πλανήτης θα συνεχίσει να υπάρχει, η Μεσόγειος επίσης, με μια άλλη μορφή. Εμείς είμαστε αυτοί που θα υποστούμε τις συνέπειες, και μάλιστα με όρους μεγάλης κοινωνικής ανισότητας και αδικίας, καθώς αλλού δημιουργήθηκε το πρόβλημα, και αλλού βιώνονται οι πιο έντονες επιπτώσεις. Σε τι έφταιξαν οι κάτοικοι των μικρών νησιών του Ειρηνικού που βλέπουν τις χώρες τους να βυθίζονται κυριολεκτικά στην θάλασσα από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης; Πως μπορεί κανείς να ταυτιστεί με τους χιλιάδες κλιματικούς πρόσφυγες που εκτοπίζονται από τα σπίτια τους, υπό συνθήκες που δεν επιτρέπουν πια την διαβίωση στον τόπο τους;

Τα επιστημονικά δεδομένα είναι σαφή: δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο.  Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για νέες εξορύξεις και επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα ή σε αγωγούς και τερματικά LNG. Όλη η προσπάθεια κάθε κοινωνίας και οικονομίας πρέπει να εστιαστεί στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, με δικαιοσύνη και ισχυρή κοινωνική συμμετοχή, και βεβαίως με προτεραιότητα στις λύσεις που μας προσφέρουν τα υγιή οικοσυστήματα. Κάθε δεκαδικό αύξησης θερμοκρασίας, σε μας θα επιστρέψει και όχι στον πλανήτη.

Του Δημήτρη Καραβέλλα, Γενικού Διευθυντή WWF Ελλάς

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (14/7/2024)

 wwf.gr